ท่อระบายน้ำมีกี่ประเภท เลือกท่ออย่างไรถึงให้เหมาะกับงาน ?
ทำความรู้จักกับท่อสำหรับระบบระบายน้ำ ท่อสำหรับลำเลียงน้ำใต้ถนน ที่มีความทนทานใช้งานได้เป็นเวลานานหลายปี มีท่อทั้งหมดกี่ประเภท ท่อแต่ละประเภทมีลักษณะภายนอกเป็นแบบไหน ท่อระบายน้ำถนนแต่ละประเภทมีข้อดีแตกต่างกันอย่างไร พร้อมแนะนำวิธีการเลือกท่อระบายน้ำยังไงให้เหมาะสมกับการใช้งาน ผู้ที่สนใจสามารถติดตามรายละเอียดทั้งหมดเกี่ยวกับท่อระบายน้ำได้ในบทความนี้
ท่อระบายน้ำ คืออะไร ?
ท่อระบายน้ำ คือการวางท่อเอาไว้ตามแนวดิน เพื่อใช้ท่อระบายเหล่านี้ในการลำเลียงน้ำขังบนถนน หรือลำเลียงน้ำเสียจากจุดหนึ่งออกไปยังอีกจุดหนึ่ง โดยในอดีตจะใช้งานเป็นท่อคอนกรีตที่จะมีทั้งท่อกลม และท่อเหลี่ยมที่มีจุดสังเกตคือ การที่มีน้ำหนักของท่อที่มีน้ำหนักมาก ทำให้ในปัจจุบันได้มีการพัฒนาท่อระบายน้ำรูปแบบใหม่เป็นท่อพลาสติกที่มีความหนาแน่นสูงที่เรียกว่า ท่อระบายน้ำแบบลอนพอลิเอทิลีนเสริมเหล็ก (Propipe) ที่ผลิตจากพลาสติก HDPE ที่มีคุณสมบัติที่สามารถทนแรงกดทับได้สูง และมีน้ำหนักเบา
วิธีเลือกท่อระบายน้ำให้เหมาะกับการใช้งาน ?
ในปัจจุบันสำหรับระบบท่อระบายน้ำถนน หรือระบบท่อระบายน้ำเสียทั่วไป ในปัจจุบันจะมีท่อ 2 ประเภทที่มีให้เลือกคือ 1.ท่อคอนกรีต 2.ท่อพลาสติก HDPE โดยในการเลือกท่อที่มีความเหมาะสมในการใช้งาน จะมีข้อแนะนำดังนี้
- เลือกท่อจากความต้องการในการระบายน้ำว่ามาก-น้อยเพียงใด
- เลือกท่อที่มีความแข็งแรง สามารถรองรับรองกด แรงกระแทกได้สูง
- เลือกท่อจากขนาดท่อระบายน้ำที่มีความเหมาะสมกับสถานที่ และมีความเหมาะสมในการวางท่อ
- เลือกท่อที่มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน เพราะการใช้งานท่อระบายน้ำในรูปแบบนี้ จะต้องมีการขุดฝังดิน ซึ่งยากต่อไปรื้อถอนจึงมีความจำเป็นมากที่ต้องเลือกท่อที่มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน
- เลือกท่อจากวัสดุที่ใช้ผลิตท่อ ว่าต้องการท่อที่มีคุณสมบัติป้องกันการกัดกร่อนของสารเคมี หรือไม่ เพราะการลำเลียงน้ำที่มีการปนเปื้อนของสารเคมี หากท่อไม่มีคุณภาพอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม
- เลือกท่อระบายน้ำจากความลาดเอียง หรือความลาดชันในแต่ละสถานที่ เพราะท่อแต่ละชนิดจะมีอัตราการลำเลียงน้ำที่แตกต่างกัน
- เลือกท่อจากระยะทางในการระบายน้ำว่าต้องการท่อที่มีความยาวเท่าไหร่
- เลือกท่อจากความถี่ของปริมาณน้ำฝนที่มีความแตกต่างกันไปในแต่ละสถานที่
ท่อระบายน้ำมีกี่ประเภท อะไรบ้าง ?
สำหรับระบบการวางท่อระบายน้ำถนน และการวางระบบท่อระบายน้ำเสีย จากสถานที่ต่าง ๆ ต่าง ๆ ในปัจจุบันสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทหลัก คือ
- ท่อคอนกรีตเสริมเหล็ก เป็นท่อระบายน้ำที่มีขนาดใหญ่ รับน้ำหนักแรงกดทับได้มาก ระบายน้ำได้มีประสิทธิภาพสูง เหมาะกับการใช้สำหรับงานก่อสร้างบริเวณจุดที่มีรถขนาดใหญ่วิ่งผ่านเป็นประจำ เช่น ถนน, ศูนย์การค้า, สนามบิน เป็นต้น
- ท่อลอนพอลิเอทิลีนเสริมเหล็ก หรือท่อ Propipe เป็นท่อที่ถูกผลิตโดยเม็ดพลาสติก HDPE ที่มีคุณสมบัติเฉพาะที่สามารถรองรับการกดทับได้สูง สามารถทนการกัดกร่อนจากสารเคมีได้ มีขนาดท่อระบายน้ำให้เลือกตั้งแต่ขนาด 300มม.- 3,000 มม. จะเหมาะสมกับการใช้งานเป็นท่อระบายน้ำภายในเมือง หรือท่อน้ำทิ้งจากโรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่
ลักษณะของการใช้งานท่อระบายน้ำแต่ละประเภท
- ท่อระบายน้ำลักษณะท่อกลม (Pipe Culvert) แบ่งเป็น 3 ประเภท คือ
- ท่อระบายน้ำคอนกรีตแบบปากลิ้นราง (Tongue and Groove) เหมาะกับงานระบายน้ำทั่วไป เช่น หมู่บ้าน, สนามกอล์ฟ, คอนโด, ทางหลวง, โรงงาน เป็นต้น
- ท่อระบายน้ำคอนกรีตเสริมเหล็กแบบปากระฆัง (Bell and Spigot) เหมาะกับการใช้งานกับระบบระบายน้ำเสียที่มีการปนเปื้อนสารเคมีจากโรงงานอุตสาหกรรมที่มีสารเคมี
- ท่อระบายน้ำคอนกรีตเสริมเหล็กแบบดันลอด (Jacking Pipe) เหมาะกับงานระบายน้ำฝน และน้ำเสียที่อยู่ใต้ดิน
- ท่อระบายน้ำลักษณะสี่เหลี่ยม (Box Culvert) จะเป็นท่อคอนกรีตเสริมเหล็กที่มีความเหมาะกับการใช้งานสำหรับการวางระบบท่อระบายน้ำถนนที่มีปริมาณน้ำมาก ที่ต้องการขนาดท่อระบายน้ำที่มีขนาดใหญ่ มีคุณสมบัติที่ทนแรงกดทับได้มาก เช่น คลอง, ถนนทางหลวง, ทางเท้าในเมืองใหญ่
- ท่อระบายน้ำลักษณะลอนเสริมเหล็ก เหมาะกับการใช้งานในพื้นที่ที่ต้องการระบบท่อระบายที่สามารถระบายน้ำออกอย่างรวดเร็ว เช่น พื้นที่ก่อสร้าง, ชุมชน เป็นต้น
- ท่อระบายน้ำเหล็ก เป็นท่อระบายน้ำเสียที่มีความทนทานสูง ถูกใช้สำหรับงานระบายน้ำทางหลวง และระบายน้ำทางรถไฟ และระบายน้ำในอุตสาหกรรมเหมืองแร่ขนาดใหญ่
- ท่อระบายน้ำลักษณะสะพาน (Bridge Culvert) ที่ใช้เป็นได้ทั้งท่อระบายน้ำ และเป็นสะพานสำหรับรถผ่านได้ในเวลาเดียวกัน เป็นท่อที่พัฒนามาจากท่อสี่เหลี่ยมที่มีความแข็งแรง
สรุป
จะเห็นได้เลยว่าท่อระบายน้ำทั้ง 2 ประเภท จะมีจุดเด่นที่มีความแตกต่างกันไป ทั้งท่อคอนกรีต และท่อระบายน้ำแบบท่อลอนพอลิเอทิลีน หรือท่อโปรไพ้พ์ (Propipe) ซึ่งจะมีจุดประสงค์หลักในการใช้งานคือ การระบายน้ำให้ออกจากบริเวณที่ต้องการ โดยการเลือกควรเลือกตามความเหมาะสมกับสถานที่ และจากอายุการใช้งานของท่อ เพื่อที่จะได้ไม่ต้องเสียเวลาในการซ่อมบำรุงท่อในระยะยาว
