ภาวะนอนไม่หลับ กระทบปัญหาสุขภาพคุณมากกว่าที่คิด

การนอนไม่หลับเป็นปัญหาที่ใคร ๆ ต่างก็เคยประสบกันมาบ้าง อาจทำให้วันรุ่งขึ้นเรียนหรือทำงานก็ทำได้ไม่เต็มที่ นั่นเป็นเพียงปัญหาแบบผิวเผินเพียงเท่านั้น แต่การนอนไม่หลับ นั้นสร้างปัญหามากกว่าที่คุณคิดไม่ว่าจะต่อร่างกายอย่าง ระบบภูมิคุ้มกันก็อ่อนแอลง หรือด้านจิตใจ อารมณ์เสีย หงุดหงิดง่าย
ในบทความนี้จะพาไปดูว่านอนไม่หลับ เกิดจากอะไร นอนหลับยาก วิธีแก้ทำอย่างไรได้บ้าง แล้วภาวะการนอนไม่หลับปรึกษาแทพย์ด้านไหน และตัวช่วยนอนหลับมีอะไรบ้าง ทุกข้อมูลที่คนเป็นโรคนอนไม่หลับควรทราบไว้ เพื่อให้สามารถกลับไปนอนหลับได้สนิท พักผ่อนให้เต็มที่ พร้อมรับวันใหม่ในทุก ๆ วัน
นอนไม่หลับ เกิดจากอะไร ?
การนอนไม่หลับเป็นปัญหาที่หลายคนต้องเผชิญ ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตอย่างมาก การจะหาตัวช่วยนอนหลับ เราต้องเริ่มต้นจากการทำความเข้าใจว่าสาเหตุของอาการนอนไม่หลับเกิดจากอะไรเสียก่อน ซึ่งสาเหตุของการนอนไม่หลับ สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 กลุ่มหลักดังนี้
สภาพแวดล้อม
- ห้องมีแสงสว่างจ้า หรือมีที่เสียงดังเกินไป เพราะการนอนหลับให้สบาย สิ่งที่ขาดไม่ได้เลย คือ ความสงบ และไม่มีแสงมารบกวน หากห้องนอนไม่มีสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยต่อการนอนหลับ ก็สามารถเป็นสาเหตุของการนอนหลับยากได้
- อุปกรณ์การนอนหลับ ไม่สร้างความสบายอย่างที่ควร หมอนที่ใช้หนุนนอนก็สามารถเป็นสาเหตุของการนอนไม่หลับได้เช่นกัน
- การเดินทางข้ามประเทศ เนื่องจากแต่ละประเทศมีโซนเวลาที่แตกต่างกัน การเดินทางข้ามโซนเวลาก็ทำให้นอนไม่หลับได้
สุขภาพทางกาย
- ความผิดปกติของร่างกาย อาการป่วย หรือโรคประจำตัวต่าง ๆ สามารถทำให้คนนอนหลับไม่สนิท ตื่นบ่อยขณะที่นอนอยู่ ยกตัวอย่างเช่น คนที่เป็นไข้ อาการปวดเมื่อย หรือปวดท้อง กรดไหลย้อน หากอาการรุนแรงมาก ก็จะมีอาการนอนไม่หลับ กระสับกระส่าย หรือถ้านอนไปแล้วก็สามารถทำให้ตื่นกลางดึกได้เลย
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในร่างกาย ซึ่งมักจะเกิดกับหญิงตั้งครรภ์ หรือเข้าช่วงวัยทอง ที่ฮอร์โมนจะมีความแปรปรวนมากที่สุด ซึ่งเป็นอีกปัจจัยที่ทำให้นอนไม่หลับ
- มีโรคประจำตัว อีกหนึ่งโรคที่มีความเกี่ยวข้องกับภาวะนอนหลับไม่สนิท ตื่นบ่อย ก็คือ ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ เป็นภาวะที่ค่อนข้างอันตราย ซึ่งผู้ที่เป็นจะหยุดหายใจขณะหลับ ทำให้ปอดขาดออกซิเจน ทำให้นอนไม่หลับ กระสับกระส่าย ไม่สบายตัว เพราะไม่มีออกซิเจนเข้าไปเลี้ยงในร่างกาย
สุขภาพจิตใจ
- ความเครียด ความวิตกกังวล เป็นสาเหตุนอนไม่หลับ ที่ทุกคนมักจะเจอ เรื่องเครียดต่าง ๆ ยังรุมเร้า นอนไม่หลับ สมองไม่หยุดคิด จนเป็นเหตุให้ถึงแม้จะง่วงแต่นอนไม่หลับ
- ไม่คุ้นเคยสถานที่ อีกสาเหตุที่ทำให้คนนอนไม่หลับ สำหรับบางคนที่ต้องไปนอนต่างที่ อยู่ในที่ไม่คุ้นเคย ทำให้เกิดความไม่สบายใจทำให้นอนไม่หลับทั้งคืน
- โรคซึมเศร้า สาเหตุนี้ไม่ได้เกิดจากปัจจัยภายนอกที่ทำให้เครียด แต่โรคซึมเศร้าจริง ๆ นั้นเกิดจากภายใน คือ ภาวะที่สารเคมีในสมองหลั่งออกมาผิดปกติ ทำให้เกิดความเครียด เศร้า หดหู่ ส่งผลให้นอนไม่หลับ
อย่างไรก็ตามนอกจาก 3 ปัจจัยหลัก ๆ ที่ทำให้นอนไม่หลับ อาจจะยังมีสาเหตุอื่น ๆ ได้อีกเช่นกัน ยกตัวอย่างเช่น การทานยาเข้าไปบางชนิดที่ส่งผลให้เกิดความปกติในการนอนหลับ หรือการขาดสารอาหารบางประเภทเช่น วิตามิน D ที่อาจทำให้กล้ามเนื้อเกร็ง เกิดความเครียดส่งผลทำให้นอนไม่หลับ หรือนอนหลับยาก
นอนไม่หลับ มีอาการอย่างไร
ถัดมาเรามาดูกันว่า อาการนอนไม่หลับมีลักษณะอย่างไรบ้าง เพื่อให้ผู้อ่านสามารถประเมินได้ว่าภาวะนอนไม่หลับที่กำลังประสบอยู่ตอนนี้มีความรุนแรงแค่ไหน
- อ่อนเพลีย ง่วงแต่นอนไม่หลับ
- นอนหลับไม่สนิท ตื่นบ่อยในเวลากลางคืน
- ตื่นเช้ากว่าเวลาปกติ และไม่สามารถกลับไปนอนต่อได้
- กลางวันมีอาการง่วง อ่อนเพลีย
- สังเกตได้ว่าตัวเองมีอารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย
- ไม่มีสมาธิในการเรียน หรือทำงาน
- มีอาการปวดหัว ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ แสดงถึงอาการว่าพักผ่อนไม่เพียงพอ
นอนไม่หลับ ส่งผลเสียอะไรกับคุณบ้าง

การนอนไม่หลับจะส่งผลเสียมากกว่าที่เราคิด โดยเราสามารถสรุปถึงผลกระทบต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นได้จากการนอนหลับไม่เพียงพอ มีดังนี้
- ระบบภูมิคุ้มกันร่างกายอ่อนแอลง จะสามารถสังเกตได้ว่าคนที่นอนไม่หลับ นอนหลับไม่สนิท พักผ่อนไม่เพียงพอ ร่างกายจะอ่อนแอลง ป่วยได้ง่าย ร่างกายฟื้นฟูตัวเองได้ยาก เพราะการนอนหลับ ร่างกายจะได้พักผ่อน เพื่อให้สามารถทำงานในวันต่อไปได้อย่างเต็มที่
- ความเสี่ยงต่อโรคต่าง ๆ เช่น โรคหัวใจ หรือโรคความดันโลหิตสูง
- สมาธิสั้น ความจำและการเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ ทื่อลงอย่างเห็นได้ชัด ส่งผลต่อการเรียน และการทำงานให้ด้อยประสิทธิภาพ
- หงุดหงิด และเครียดง่ายมากกว่าปกติ
ทางออกแก้ไขปัญหาการนอนไม่หลับ
เมื่อเราได้ทราบแล้วว่าอาการนอนไม่หลับ เกิดจากอะไร ทีนี้เรามาดูกันว่าวิธีแก้นอนไม่หลับ ทำอย่างไรได้บ้าง
- กำหนดเวลาการนอนให้แน่นอน นอนหลับให้ตรงเวลา ปรับร่างกายให้สามารถนอนหลับเป็นเวลา
- วิธีนอนให้หลับที่ทำได้ง่าย คือ การสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมในการนอนหลับ ห้องมีความมืดเหมาะสม ไม่มีเสียงรบกวน อุณหภูมิเหมาะสม เตียงและหมอนมีความนุ่มพอดี
- ความเครียด วิตกกังวลก่อนนอน ส่งผลให้พักผ่อนไม่เพียงพอ วิธีแก้ คือ นั่งสมาธิ ทำใจให้สงบก่อน จากนั้นค่อยนอน
- วิธีทำให้นอนหลับอีกอย่าง คือ การออกกำลังกาย ช่วยให้ร่างกายได้เหงื่อ จะช่วยให้สามารถนอนหลับได้สนิทยิ่งขึ้น
- ดื่มชาสมุนไพร เช่น ชาคาโมมายล์อุ่น ๆ ช่วยทำให้ร่างกายผ่อนคลาย นอนหลับได้ดีขึ้น
- หากปัญหานอนไม่หลับ แก้ยังไงก็แก้ไม่หาย ให้พบแพทย์เพื่อขอคำแนะนำ โดยจะเลือกว่าควรพบแพทย์ประเภทไหน ก็จะขึ้นอยู่กับสาเหตุการนอนไม่หลับ หากเป็นภาวะทางจิตใจ ปรึกษาแพทย์ด้านจิตเวช หากเป็นภาวะทางร่างกาย ปรึกษาแพทย์ทั่วไป หรือจะเป็นแพทย์เชี่ยวชาญด้านการนอนหลับก็ทำได้เช่นกัน
ปัญหานอนไม่หลับ แก้ให้ได้ เพื่อสุขภาพที่ดีกว่า
ปัญหานอนไม่หลับ หากปล่อยไว้โดยไม่แก้ไขอย่างจริงจัง อาจทำให้สภาพร่างกายทรุดโทรม จิตใจห่อเหี่ยว เพราะการนอนไม่หลับ ทำให้ร่างกายไม่ได้พักผ่อนอย่างเต็มที่ ดังนั้นเพื่อให้สามารถพร้อมรับวันใหม่ในแต่ละวันการนอนหลับให้สนิทเรียกได้ว่าเป็นสิ่งสำคัญที่ทุกคนไม่ควรมองข้าม