เด็กหลอดแก้ว IVF คืออะไร? อีกทางเลือกของผู้ที่มีบุตรยาก

ด้วยสังคมในปัจจุบันที่ไม่เอื้ออำนวยต่อการมีบุตร ทั้งสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสมคู่รักหลายคู่อยากจะมีลูกแต่จำเป็นต้องทำงานจนร่างกายอ่อนเพลีย หรือมีความเครียดจากงานและชีวิตประจำวันมาก ส่งผลให้ตั้งครรภ์โดยธรรมชาติเป็นไปได้ยาก ยังไม่รวมคู่รักที่แต่งงานช้า ฝ่ายหญิงอายุมากจนทำให้เกิดภาวะมีบุตรยาก หรือสภาพร่างกายทั้งฝ่ายชายและฝ่ายหญิงไม่เหมาะสม

ดังนั้นในปัจจุบันจึงมีเทคโนโลยีที่ช่วยให้การมีบุตรมีความเป็นไปได้มากขึ้นด้วยการทำเด็กหลอดแก้วนั่นเอง แล้วเด็กหลอดแก้วคืออะไร ช่วยให้มีบุตรง่ายขึ้นอย่างไร รวมถึงขั้นตอนการทำเด็กหลอดแก้วคร่าว ๆ และคำถามที่หลาย ๆ คนสงสัยสามารถหาคำตอบได้จากบทความนี้ค่ะ

เด็กหลอดแก้ว คืออะไร ?

เด็กหลอดแก้วคืออะไร? เด็กหลอดแก้วคือเด็กที่เกิดจากหลอดแก้วหรือเปล่า? ถ้าจะมองแบบนั้นก็มองได้ส่วนหนึ่งค่ะ เพราะการทำเด็กหลอดแก้วคือการปฏิสนธิระหว่างเซลล์ไข่ของฝ่ายหญิงและเซลล์อสุจิของฝ่ายชายภายนอกร่างกาย โดยใช้เทคโนโลยีทางวิทยาศาสตร์ช่วยให้เซลล์ไข่กับเซลล์อสุจิเจอกันได้ง่ายขึ้นเพื่อให้เกิดการปฏิสนธินั่นเอง

เมื่อเซลล์ไข่และเซลล์อสุจิปฏิสนธิกันสำเร็จจนเกิดเป็นตัวอ่อน ตัวอ่อนนั้นจะถูกนำกลับเข้าไปในมดลูกของฝ่ายหญิงเพื่อให้เกิดการตั้งครรภ์ต่อไป ในปัจจุบันการทำเด็กหลอดแก้วมี 2 วิธีคือ IVF และ ICSI

ความแตกต่างระหว่าง IVF และ ICSI

แท้จริงแล้ว IVF และ ICSI ต่างก็เป็นการทำเด็กหลอดแก้วเช่นกัน แต่มีขั้นตอนการทำเด็กหลอดแก้วแตกต่างกันเล็กน้อยค่ะ

In-vitro Fertilization หรือ IVF

IVF คือ วิธีทำเด็กหลอดแก้ววิธีเดิมที่จะนำเซลล์ไข่ของฝ่ายหญิงและเซลล์อสุจิของฝ่ายชายออกมาภายนอกร่างกายด้วยกระบวนการวิทยาศาสตร์การแพทย์ เพื่อให้เซลล์ไข่และเซลล์อสุจิได้เจอกันและรอให้เกิดการปฏิสนธิกันเองตามธรรมชาติ หากการปฏิสนธิสำเร็จและเกิดเป็นตัวอ่อน จึงจะนำตัวอ่อนที่ได้กลับเข้าไปในมดลูกเพื่อทำให้เกิดการตั้งครรภ์ต่อไป

Intracytoplasmic Sperm Injection หรือ ICSI

ICSI คือ วิธีการทำเด็กหลอดแก้วเช่นเดียวกันกับ IVF แต่จะมีขั้นตอนการทำเด็กหลอดแก้วเพิ่มเติมจาก IVF คือการใช้เครื่องอิ๊กซี่ ซึ่งเป็นเครื่องมือทางการแพทย์ในการคัดเลือกเซลล์อสุจิที่สุขภาพดีและแข็งแรงที่สุดเพียง 1 ตัวและฉีดเข้าไปในเซลล์ไข่โดยตรงโดยไม่ต้องรอให้เกิดการปฏิสนธิเองตามธรรมชาติ 

อย่างที่กล่าวไปว่าทั้ง IVF และ ICSI ต่างก็เป็นการทำเด็กหลอดแก้วเช่นกัน แต่การทำ ICSI จะเป็นวิธีที่พัฒนามาจาก IVF เพื่อชักนำให้เกิดโอกาสปฏิสนธิกันได้ง่ายขึ้น จึงเป็นวิธีที่ช่วยให้เกิดโอกาสปฏิสนธิและตั้งครรภ์สำเร็จมากกว่าการทำ IVF ค่ะ

ขั้นตอนการทำเด็กหลอดแก้ว IVF

ทำเด็กหลอดแก้ว
ขอขอบคุณรูปภาพจาก Beyond IVF
  1. การปรึกษาแพทย์  

เมื่อตั้งใจอยากจะมีบุตรให้เข้ารับการปรึกษากับแพทย์ เพื่อวางแผนและเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสมกับตนเองมากที่สุด โดยแนะนำว่าให้มาพบแพทย์ก่อนมีประจำเดือน

  1. การฉีดฮอร์โมนกระตุ้นไข่

เมื่อปรึกษาแพทย์เรียบร้อยแพทย์จะให้เตรียมตัวและนัดหมายวันเพื่อตรวจร่างกาย คือการตรวจเลือดเพื่อดูระดับฮอร์โมนและทำอัลตราซาวด์และฉีดฮอร์โมนกระตุ้นไข่ จากนั้นแพทย์จะนัดทำอัลตราซาวด์เพื่อดูการเจริญเติบโตของเซลล์ไข่ และตรวจระดับฮอร์โมนในเลือดเป็นระยะ โดยจะใช้เวลาในขั้นตอนนี้ประมาน 8 – 10 วัน

  1. การเก็บไข่และคัดแยกเซลล์อสุจิ

เมื่อขั้นตอนการฉีดฮอร์โมนเสร็จสิ้นจนได้เซลล์ไข่ที่เจริญจนมีขนาดเหมาะสมแล้ว แพทย์จะทำการดึงเซลล์ไข่ออกมาจากรังไข่ โดยจะใช้เข็มดูดผ่านทางช่องคลอด ในขั้นตอนนี้แพทย์จะให้ยาระงับความรู้สึกหรือดมยาสลบ ใช้เวลาประมาณ 20-30 นาที 

สำหรับการทำ IVF จะทำการเก็บเซลล์อสุจิจากเพศชายเพื่อนำเซลล์อสุจินั้นมาคัดแยกอสุจิที่มีคุณภาพดีจำนวนหนึ่ง เพื่อรอปฏิสนธิกับเซลล์ไข่ 

  1. การปฏิสนธิ

สำหรับการทำ IVF จะนำเซลล์ไข่ที่ดึงออกมาจากรังไข่และเซลล์อสุจิคุณภาพดีจำนวนหนึ่งมาไว้รวมกันในเพลท หรือจานเพาะเชื้อ เพื่อรอให้เซลล์ไข่และเซลล์อสุจิได้ปฏิสนธิกันตามธรรมชาติ

  1. การเลี้ยงตัวอ่อน 

เมื่อการปฏิสนธิสำเร็จจนเกิดเป็นตัวอ่อนแล้ว จะยังนำตัวอ่อนที่ได้นั้นมาเลี้ยงต่อในห้องปฏิบัติการโดยต้องมีการควบคุมอุณหภูมิให้เหมาะสมต่อการแบ่งเซลล์ จนตัวอ่อนเจริญเข้าสู่ระยะ Blastocyst ซึ่งจะมีความแข็งแรงระดับหนึ่ง 

  1. การย้ายตัวอ่อน 

เมื่อตัวอ่อนพร้อม จะมีการนัดฝ่ายหญิงมาทำอัตราซาวด์เพื่อดูความพร้อมของร่างกาย และหาตำแหน่งที่เหมาะสมในการฝังตัวอ่อน เมื่อทุกอย่างพร้อมจะทำการฝังตัวอ่อนบริเวณเยื่อบุโพรงมดลูกในตำแหน่งที่ได้ตรวจแล้วว่าเหมาะสมผ่านทางช่องคลอด

  1. ตรวจการตั้งครรภ์

แพทย์จะทำการนัดตรวจฮอร์โมนทุก ๆ 3 วันหลังย้ายตัวอ่อนเข้ามดลูกและติดตามการเจริญเติบโตของตัวอ่อน จะทราบผลว่าการตั้งครรภ์สำเร็จหรือไม่ภายใน 14 วัน

การทำเด็กหลอดแก้วเหมาะกับคนกลุ่มไหน

การทำเด็กหลอดแก้วเป็นกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ทางการแพทย์ที่ช่วยให้เกิดการตั้งครรภ์ได้ง่ายขึ้น แต่เนื่องด้วยในกระบวนการทำเด็กหลอดแก้วจะต้องอาศัยความชำนาญและความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการอย่างสูง จึงทำให้ค่าใช้จ่ายในการทำเด็กหลอดแก้วค่อนข้างสูง จึงเหมาะกับผู้ที่จำเป็นต้องทำเด็กหลอดแก้วเท่านั้น ดังนี้

  • ผู้หญิงที่อายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป 
  • ผู้ที่เข้าข่ายมีลูกยาก มีบุตรยากทั้งชายแหละหญิง
  • ผู้หญิงที่มีท่อนำไข่ตีบตัน ส่งผลให้เซลล์อสุจิไม่สามารถว่ายไปที่เซลล์ไข่ได้
  • ผู้หญิงที่มีผนังเซลล์ไข่หนากว่าปกติจนเซลล์อสุจิไม่สามารถเจาะเข้าไปในเซลล์ไข่เพื่อปฏิสนธิได้
  • ผู้หญิงที่มีภาวะตกไข่ผิดปกติ
  • ผู้หญิงที่มีพังผืดในอุ้งเชิงกราน
  • ผู้หญิงที่มีภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
  • ผู้ชายที่มีปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพทางเพศ เช่น ปัญหาการแข็งตัวของอวัยวะเพศ เซลล์อสุจิน้อยหรือไม่มีคุณภาพ มีปัญหาการหลั่งเซลล์อสุจิ ท่อนำอสุจิอุดตันจนไม่สามารถหลั่งหรือหลั่งอสุจิออกมาได้น้อย
  • ผู้ที่ทำหมันแล้วแต่อยากมีลูกอีก
  • ผู้ที่มีความผิดปกติทางพันธุกรรม
  • ผู้ที่มีภาวะมีบุตรยากไม่ทราบสาเหตุ
  • ทำ IUI มาแล้วแต่ยังไม่สามารถมีลูกได้

การเตรียมตัวก่อนทำเด็กหลอดแก้ว

เพราะสภาพร่างกายที่พร้อมจะช่วยให้มีโอกาสทำเด็กหลอดแก้วสำเร็จสูงขึ้น ดังนั้นทั้งฝ่ายหญิงและฝ่ายชายจึงต้องเตรียมตัวให้พร้อมก่อนเข้าทำเด็กหลอดแล้ว รายละเอียดดังนี้

IVF คือ

การเตรียมตัวของฝ่ายหญิง

  • ตรวจร่างกายเพื่อประเมินถึงสภาพร่างกาย เช่น ตรวจรังไข่เพื่อดูปริมาณฮอร์โมนเอสโตรเจนร่วมกับการทำอัลตราซาวด์ ตรวจโพรงมดลูก โดยการตรวจร่างกายเหล่านี้จะทำการตรวจในวันที่ 2-3 ของการมีประจำเดือน
  • ควรพักผ่อนให้เพียงพอ ไม่กดดันและสร้างความเครียดให้กับตนเอง
  • รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ครบ 5 หมู่
  • งดการสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์อย่างน้อย 3 เดือนก่อนเข้ารับการทำเด็กหลอดแก้ว
  • หลีกเลี่ยงชา กาแฟ และเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน
  • หากมีโรคประจำตัวต้องแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนการรักษา และนำยาที่รับประทานประจำให้แพทย์พิจารณาด้วย

การเตรียมตัวของฝ่ายชาย

  • ควรพักผ่อนให้เพียงพอ ไม่กดดันและสร้างความเครียดให้กับตนเอง
  • รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ครบ 5 หมู่
  • งดการสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์อย่างน้อย 3 เดือนก่อนเข้ารับการทำเด็กหลอดแก้ว
  • หลีกเลี่ยงชา กาแฟ และเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน
  • ออกกำลังกายสม่ำเสมอ แต่ไม่หักโหมจนเกินไป
  • หลีกเลี่ยงการใส่ชุดชั้นในที่รัดแน่นจนเกินไป
  • หลีกเลี่ยงการแช่น้ำอุ่นหรือซาวน่าในช่วงนี้
  • งดหลั่งอสุจิประมาณ 1 อาทิตย์ก่อนพบแพทย์

ข้อปฏิบัติหลังจากเริ่มทำเด็กหลอดแก้ว

หลังทำเด็กหลอดแก้วเสร็จเรียบร้อยสามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ แต่เพื่อให้การทำเด็กหลอดแก้วประสบความสำเร็จจริง ๆ หลังทำเด็กหลอดแก้วควรปฏิบัติตนตามคำแนะนำของแพทย์ดังนี้

  • หลังจากฝังตัวอ่อนไปที่มดลูกของฝ่ายหญิงแล้วเรียบร้อยแพทย์จะให้นอนพักก่อนประมาณ 2 ชั่วโมงแล้วค่อยให้กลับบ้าน
  • หลังจากนั้นในช่วง 2-3 วันแรกหลังจากฝันตัวอ่อนไม่ควรใช้แรงหรือทำงานหนัก ๆ
  • งดการออกกำลังกายที่ใช้กำลังกายมาก ๆ 
  • งดการยกของหนัก หรือการกระทำใด ๆ ที่อาจไปกระเทือนบริเวณช่วงท้อง
  • ระวังเรื่องการรับประทานอาหาร ไม่รับประทานอาหารที่เสี่ยงต่อการเกิดท้องเสียหรือท้องผูก เนื่องจากเวลาทำธุระหนักจะต้องมีการออกแรงบริเวณท้อง
  • งดกิจกรรมทางเพศและการสวนล้างช่องคลอด
  • ผ่อนคลาย หลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่อาจก่อให้เกิดการวิตกกังวล
  • รับประทานยาตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด
  • หากพบความผิดปกติควรเข้าพบแพทย์ทันที

ค่าใช้จ่ายการทำเด็กหลอดแก้ว

ทำเด็กหลอดแก้วราคาจะอยู่ในช่วง 200,000-500,000 บาท ขึ้นอยู่กับสถานพยาบาลที่เข้ารับการรักษา และความยากง่ายของแต่ละเคส และการทำ ICSI จะมีราคาทำเด็กหลอดแก้วที่สูงกว่าการทำ IVF เนื่องจากมีการใช้เครื่องมือพิเศษเพิ่มเติมจากการทำ IVF ปกติ แต่ก็ทำให้โอกาสการตั้งครรภ์สำเร็จสูงถึง 70% เลยทีเดียวค่ะ

การเลือกสถานที่สำหรับการทำเด็กหลอดแก้ว IVF

เพื่อให้โอกาสการตั้งครรภ์ประสบความสำเร็จมากขึ้น การเลือกสถานพยาบาลสำหรับการทำเด็กหลอดแก้ว IVF และ ICSI จึงมีความสำคัญอย่างมาก

  • ควรเลือกสถานพยาบาลที่มีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและมีประสบการณ์มาก
  • สถานพยาบาลนั้นควรได้รับการรับรองและมีความสะอาด ปลอดภัย
  • สามารถดูรีวิวทางอินเตอร์เน็ตได้ว่าผลการรักษาเป็นอย่างไร

แต่ถ้ายังมีความลังเล เราขอแนะนำ Beyond IVF เพราะมีแพทย์เฉพาะทางด้านสูตินรีเวช จากคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี รวมทั้งสถานพยาบาลยังมีมาตรฐานสูงมั่นใจได้ว่ามีความสะอาดและปลอดภัย มีอุปกรณ์และเครื่องมือที่ทันสมัย และมีเจ้าหน้าที่ที่คอยให้คำแนะนำกับทุกท่านที่เข้าใช้บริการอีกด้วย

คำถามที่พบบ่อย

ทำเด็กหลอดแก้ว ทำเด็กแฝดได้ไหม?

ตอบ เพราะการทำเด็กหลอดแก้วเป็นเพียงการนำเซลล์ไข่และเซลล์อสุจิจำนวนหนึ่งมาวางรวมกับบนจานเพาะเชื้อและปล่อยให้มีการปฏิสนธิเองตามธรรมชาติ ดังนั้นจึงมีโอกาสที่จะเกิดลูกแฝดจากเด็กหลอดแก้วค่ะ

ทำเด็กหลอดแก้ว เลือกเพศได้ไหม?

ตอบ ด้วยกฎหมายในประเทศไทยทำให้การทำเด็กหลอดแก้ว รวมไปถึงการผสมเทียมทุกรูปแบบไม่สามารถเลือกเพศได้

โอกาสและความเสี่ยงในการทำเด็กหลอดแก้ว?

ตอบ ขึ้นอยู่กับหลาย ๆ ปัจจัยเช่นสภาพร่างกายของฝ่ายหญิง ยิ่งอายุมากขึ้นยิ่งทำให้โอกาสตั้งครรภ์น้อยลง การทำงานของรังไข่ ความแข็งแรงของตัวอ่อน เป็นต้น แต่โดยเฉลี่ยแล้วการทำเด็กหลอดแก้วมีอัตราความสำเร็จอยู่ที่ประมาณ 60 % ซึ่งเป็นตัวเลขที่ค่อนข้างสูงเลยทีเดียว ในเรื่องความเสี่ยงของการทำเด็กหลอดแก้วอาจทำให้เกิดภาวะแท้ง ภาวะแทรกซ้อนจากกระบวนการเก็บไข่ การคลอดก่อนกำหนด เป็นต้น

สรุป

การทำเด็กหลอดแก้วเป็นทางเลือกหนึ่งให้กับผู้ที่มีปัญหาบุตรยาก โดยใช้เทคนิคทางวิทยาศาสตร์การแพทย์เข้ามาช่วยให้เกิดการปฏิสนธิและการตั้งครรภ์สำเร็จมากขึ้น สำหรับผู้ที่มีปัญหามีบุตรยากและอยากจะมีลูก การทำเด็กหลอดแก้วอาจช่วยให้คุณสมหวังมากขึ้นค่ะ